nazwa obiegowa (tytuł): popiersie Nefertiti (Nefretete)
data powstania: ok. 1345 BC
przybliżony wiek (do 2025): ok. 3370 lat!
wymiary: 47 cm, 20 kg
medium: wapień i stiuk polichromowany
autor: pracownia rzeźbiarza Tutmosisa w Tell el- Amarna
miejsce odnalezienia: 6. 12. 1913 r. wykopaliska Egipsko- niemieckie w Amarnie
miejsce aktualnego pobytu: Staatsmuseum, Berlin
piętro: starożytność, sztuka Egiptu
do czego służy: jedno z wielu popiersi królowej znalezione w warsztacie rzeźbiarskim Totmesa
W czasie Neferetiti trochę się zakotłowało w Egipcie. Jej mąż Echnaton, jeden z ostatnich faraonów XVIII dynastii przeciwstawił się kapłanom Amona i stworzył nową religię, koncentrującą się na kulcie Atona – jedynego boga- boga tarczy słonecznej. Wydaje się, że zainspirował on Prusa do napisania powieści „Faraon”, a przynajmniej Jego walka z kapłanami była analogiczna do bohatera powieści. Przewrót był na tyle poważny, że Echnaton wprowadził nawet nowy kanon w sztuce, zrywając z dotychczasową tradycją (tak to te reliefy ufoludków w Egipcie- patrz załączone ilustracje). Zaproponował nawet nową stolicę- wybudował miasto na pustyni od zera- Tell el-Amarna.
Nefertiti była najprawdopodobniej córką dowódcy wojsk faraona, obdarzyła swego męża 6 dzieci. Jedna z jej córek (Ankhesenamon) została żoną faraona z nowej dynastii- Tutanchamona. Tak to jego grób odnaleźli brytyjscy badacze w 1922 r. - pierwszy nietknięty grób faraona.
Rzeźba pełnoplastyczna (opracowana ze wszystkich stron). Głowa dorosłej kobiety, na głowie ma czepiec ozdobiony złocistym diademem królewskim z charakterystycznymi prostokątnymi segmentami w zielonkawych i rdzawych tonacjach. Z przodu diademu ureusz, w obecnym stanie silnie uszkodzony. Z tyłu widoczne są trzy symetrycznie zwisające wstęgi. Ramiona są przykryte z przodu ozdobnym kołnierzem złożonym z czterech szlaków, z geometrycznymi, stylizowanymi ornamentami w złocistych, beżowych, rdzawych i zielonkawych tonacjach.
No cóż… Któż nie chciałby mieć takiej szyi, kości policzkowych i profilu jak Neferetiti? Ja bym chciała! Ten charakterystyczny profil stał się symbolem starożytnego Egiptu w popkulturze. Niezwykłe jest też to, że rzeźba zachowała się w tak dobrym stanie- razem z polichromią (pokolorowaniem)!
Popiersie Nefertiti charakteryzuje się połączeniem tradycyjnego egipskiego kanonu, stylizacji i realizmu. Realizm poświadcza dostateczna znajomość anatomii i psychiki; w sposób sugestywny wyraża jej wdzięk, grację, spokój i dumę. Najpierw myślano, że brak tęczówki jest wynikiem zniszczenia popiersie. Badania naukowe sugerują, że rzeźba służyła jako model dla oficjalnych portretów królowej. Popiersie zatem było używane przez rzeźbiarza mistrza do nauczania swoich uczniów, zaś celowo niedokończone lewe oko miało tłumaczyć jak wyrzeźbić wewnętrzną strukturę oka. Niesamowite, nie sądzicie?